دکتر حامد حاجی‌حیدری؛
فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر
▬ شهرهای «شهربی‌شهر» چه شهرهایی هستند؟
▬ شهرهای «شهربی‌شهر» شهرهایی هستند که در طول دگرگونی عظیم ظهور جامعه شبکه‌ای شأن نزول‌های حیاتی خود را از کف می‌دهند، و از این جهت تناقض‌ها و بی‌ثباتی‌های عظیمی را تجربه خواهند کرد. فقدان زندگی و هدف در دهه‌های ۲۰۰۰،۲۰۱۰ و ۲۰۲۰، اقتصاد این شهرها را تضعیف می‌کند، ثبات اجتماعی را تهدید می‌نماید، سرمایه‌گذاری در امور زیربنایی شهرها را متوقف می‌کند، و شکنندگی پایه‌های زیست محیطی را افزایش خواهد داد.
▬ غلظت و تراکم ثروت در این شهرها طی یک قرن گذشته، ظهور حرفه‌های جدید، و یک طبقه متوسط با رشد سریع، منجر به رشد نامتوازن و بیش از حد تاب محیط زیست، و نابرابری شده بود؛ مع الوصف، این شهرها که سمبل جامعه‌شناختی آن ها همواره «برلین» بوده است، برای مدت‌ها یک شر لازم تلقی می شدند؛ ولی حال، با شبکه‌ای شدن کسب و کارها، و جهان‌وطنی شدن زندگی اجتماعی، شهر از فعالان و پرداخت کنندگان اصلی عوارض شهری خالی می‌شود، و تنها شامل نیروهای کار میان حال و دون‌پایه‌ای خواهد بود که برای حفظ ته‌مانده‌های فیزیکی محیط‌های کار ضرورت دارند. شهری وسیع، با ضرورت‌های نگهداری محیط‌های شهری گسترده، بدون پایه‌های لازم برای پشتیبانی بودجه بر جای می‌ماند، و مدیریت شهری به تنگنا می‌افتد. کم کم، محیط‌هایی از شهر که قبلاً رونق بسیار داشت، پر می‌شود از فضاهای بلااستفاده اما هزینه‌بر.
▬ شهرهای «شهربی‌شهر»، اکنون با چالش‌های جدیدی روبرو هستند که از میراث غیر قابل استفاده «اقتصاد قدیمی» و فقدان تناسب با «اقتصاد جدید» رنج می‌برد. فروپاشی سایبر در عملیات «بازار آزاد» سنتی، خروج مبادلات مالی از انحصار محلی، و حرکت به سمت سطح بین‌المللی مبادلات مالی، حال و هوایی مضطرب برای شهرهای «شهربی‌شهر» تولید می‌کند.
▬ آن‌چه در میان‌مدت، می‌توان به شهرهای «شهربی‌شهر»، توصیه کرد، تسهیل ارتباط با شهرهای دیگر است؛ در کوتاه‌مدت، حفظ ثبات اجتماعی و زیست‌محیطی از جمله اولویت‌هاست؛ و در بلندمدت، باید جداً برای محدودسازی شهر و تغییر شکل خدمات شهری در خور زیست سایبر برنامه‌ریزی کرد.
“Phoenix Cities; The Fall and Rise of Great Industrial Cities”
Anne Power, Jörg Plöger, Astrid Winkler
London School of Economics and Political Science 2010
(CASE Studies on Poverty, Place and Policy Series)
هو العلیم
