برداشت آزاد از مرحوم محمد تقی جعفری در شرح نهجالبلاغه؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
▬ رسالت دینی، براى انسانها، «اختیار» را مىخواهد، نه «آزادى» و نه «رهایی» توجیه نشده را که خود، زنجیرى بسیار صیقلى به گردن روح آدمى است.
▬ سه مفهوم «رهایى» و «آزادى» و «اختیار» نباید با هم مخلوط شوند:
• «رهایى»؛ عبارت است از بریدن بند و زنجیرى که چه از عوامل طبیعى و چه از عوامل قراردادى، به دست و پاى آدمى بسته شده است. مفهوم رهایى، تنها گسیختن بند و زنجیر را نشان مىدهد و بس، اما، پس از این رهایى، موقعیت انسانى چیست معناى دیگرى است.
• «آزادى»؛ عبارت است از داشتن آن توانایى که انسان در انتخاب هدف یا وسیله به دست مىآورد. به خلاف «رهایى»، «آزادى» توان مثبت براى تعیین موقعیت است که مورد خواست آدمى است. مسلم است که آزادى پدیده عالىتر و یکى از بهترین وسایل کمال انسانى است.
• «اختیار»؛ عبارت است از به کار بردن آزادى در هدف خیر و کمال و بس، این کلمه از ماده خیر است که در باب افتعال، مفهومى از جویندگى خیر را در بر مىگیرد.
مآخذ:...
هو العلیم