فیلوجامعه‌شناسی

عوامل‌مؤثر‌بر‌شكل‌گيري‌وضعيت‌اجتماعي‌و‌فردي‌سكولار‌از‌ديدگاه‌قرآن‌کریم‌ (۵۴)/ نهایت‌ها

فرستادن به ایمیل چاپ

دکترحامدحا‌جی‌حیدری/ الهام‌نصرتی


گزارش رساله پایان‌نامه/رتبه اول تحقیقات علوم انسانی تهران/جشنواره محقق حلی ۱۳۹۰

← دست آخر...
← ”نهایت“ برخورد ”امت“ها چه خواهد بود؟
← شاید آموزنده‌تر باشد از ”نهایت‌ها“ حرف بزنیم، قبل از ”نهایت“.
← ”نهایت“، حکومت مستضعفین بر مستکبرین است، ...
← پس از آنکه مستکبرین، عالم را از ظلم و جور ”لبریز“ می‌کنند.
← بنا بر این، وقتی از ”نهایت‌ها“، قبل از ”نهایت“ حرف می‌زنیم، باید آماده باشیم که مستکبرین و پیروزی‌های پرتبختر آنان را، ”در عین عمل به تکلیف“، ببینیم.
← خُب.
← این، نکته مهمی است.
← یعنی، روحیه آهنینی برای برخورد پیاپی با ناکامی‌ها داشته باشیم.
← یعنی، ”انسان در رنج آفریده شده است“.
← و وقتی در این رنج فرو رفته‌ایم، ”عمل به تکلیف است“ که گوهر انسان را می‌پرورد.
← قبل از ”نهایت“ و ”در جریان نهایت‌ها“، دینداری، به مثابه آتش به کف داشتن است.
← ”آرامش“ در این اوضاع بد، برای صبوری و عمل به تکلیف، مهم است.
← و البته، داشتن ”آرامش“، به سهولت میسر نیست، و مستوجب ”حکمت“ است.
← این ”حکمت“، با ”ایمان“ به مرجع امور به دست می‌آید.
← ”آرامش حکیم“، فرجام ”نهایت‌ها“ را با ”عمل به تکلیف“ تعیین خواهد کرد.

----------------------------------------
هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدادُوا إِيماناً مَعَ إِيمانِهِمْ وَ لِلَّهِ جُنُودُ السَّماواتِ وَ الارْضِ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً
فتح/۴
----------------------------------------

← او كسي است كه سكون و آرامش را در دل‌هاي مؤمنان نازل كرد ”تا ايماني بر ايمانشان افزوده شود“. سپاه آسمان‌ها و زمين از آن خدا است، و خداوند دانا و حكيم است.
← كلمه‌ي ”سكينه“ از ماده سكون است كه خلاف حركت است، و اين كلمه در مورد سكون و آرامش قلب استعمال مي‌شود و معنايش قرار گرفتن دل، و نداشتن اضطراب باطني در تصميم و اراده است، هم چنان كه حال حكيم اين چنين است.
← حکیم هر چه مي‌كند، با عزم مي‌كند؛ و خداي سبحان، اين حالت را از خواص ايمان كامل قرار داده و آن را از مواهب بزرگ خوانده است.
← توضيح اينكه آدمي به غريزه فطري، كارها را از سر تدبر صورت می‌دهد؛ يعني قبل از انجام هر كاري در عقل خود، مقدمات آن را مي‏چيند، و طوري مي‏چيند كه وقتي عمل را انجام دهد، مشتمل بر مصالح او باشد، و در سعادتش تأثير خوبي بگذارد، و سعادت اجتماعي او را تأمين كند.
← آن گاه پس از تقدیم مقدمات در فكر و عقل، عمل را طوري كه نقشه‏اش را كشيده انجام مي‌دهد، و در انجامش آنچه بايد بكند و آنچه نبايد بكند، رعايت مي‏نمايد.
← مهم این است که اين عمل فكري بر طبق اسلوب فطرت آدمي و در جریان نظاره در الهامات الهی حکیم صورت می‌گیرد که ناموس زمان را در خود دارد و گذر زمان، یافته‌های آن را از اعتبار نمی‌افکند. آنكه به خداي تعالي ايمان دارد، تكيه بر پايگاهي دارد كه حادثه و گرفتاري و سکه رایج روزگار تكانش نمي‏دهد، و به ركني وابسته است كه انهدام نمي‏پذيرد.
← اين، وضع حکیم است.
← اما انساني كه به ابام حیات، در ماديات و زمان فرو رفته و تابع هوي و هوس خود باشد، همواره در مقدمه‌چيني‏هاي فكر دچار اشتباه مي‌شود؛ چون نافع واقعي و خيالي در دلش مختلط شده، نمي‏تواند آن دو را از هم جدا كند، مسائل خيالي با آن زرق و برقي كه در خيالات هست در مسائل فكري و جدي او مداخله مي‌كند؛ گاهي باعث انحراف او از سنن صواب مي‌شود، و گاهي باعث تردد و اضطراب مي‏گردد، به طوري كه نتواند در اراده خود تصميم بگيرد، و استوار، اقدام نمايد؛ در نتيجه، شدائد و گرفتاري‏هايش را تحمل كند.
← غير مؤمن كه براي خود ولي نمي‏شناسد، كسي را كه عهده‏دار امورش باشد ندارد، بلكه خير و شر خود را به دست خودش مي‏داند، خودش را هم كه گفتيم چه وضعي دارد، پس او در همه عمر در ميان ظلمت افكاري كه از هر سو بر او هجوم مي‏آورد قرار دارد، افكاري از سوي هواهاي نفساني، افكاري از ناحيه خيال‌هاي باطل، افكاري از ناحيه احساسات شوم، اينجا است كه به درستي معناي آيات زير را درك مي‌كنيم.
← ”وَ اللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ“ (آل‌عمران/۶۸) ”ذلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ مَوْلَي الَّذِينَ آمَنُوا وَ أَنَّ الْكافِرِينَ لا مَوْلي‏ لَهُمْ“ (محمد/۱۱) ”اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَي النُّورِ وَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَوْلِياؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَي الظُّلُماتِ“ (بقره/۲۵۷) ”إِنَّا جَعَلْنَا الشَّياطِينَ أَوْلِياءَ لِلَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ“ (اعراف/۲۶) ”ذلِكُمُ الشَّيْطانُ يُخَوِّفُ أَوْلِياءَهُ“ (آل‌عمران/۱۷۵) اينكه اضافه مي‌كنيم كه در آيه شريفه: ”لا تَجِدُ قَوْماً يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الاخِرِ يُوادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَوْ كانُوا آباءَهُمْ أَوْ أَبْناءَهُمْ أَوْ إِخْوانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أُولئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الايمانَ وَ أَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ“ (مجادله/۲۲) در باره كساني كه ايمان به خدا و رسول دارند مي‌فرمايد: اينان ممكن نيست با دشمنان خدا و رسول دوستي كنند، هر چند كه پدر يا فرزند يا برادر يا خويشاوندشان باشد، چون خداوند ايمان را در دل‌هايشان نوشته و حك كرده و به روحي از خود تأييدشان كرده است
← مراد از ”سكينه“، روحي است الهي، و چيزي است كه مستلزم آن روح الهي است. امري است از خداي تعالي كه باعث سكينت قلب و استقرار و آرامش نفس و محكمي دل مي‌شود (ترجمه الميزان، ج.۲، ص.۴۴۱).
در نتیجه...
• بهره‌ي ۱۷۵. محوريت جهالت به جاي حکمت، و تمسك به عواطف و تقليد و مد و… در مقابل بهره‌گيري از عقل و خرد، جامعه، روابط اجتماعي، و فرد را به سوي وضعيت سكولار سوق مي‌دهد.
• بهره‌ي ۱۷۶. سرگرمي به علوم طبيعي و انساني كه در آن اثري از معارف ماوراي طبيعت يافت نمي‌شود، جامعه، روابط اجتماعي، و فرد را به سوي وضعيت سكولار سوق مي‌دهد.
• بهره‌ي ۱۷۷. ترك تعقل راستين كه در باب عقل و جهل اصول كافي براي آن هفتاد سپاه برشمرده شده، جامعه، روابط اجتماعي، و فرد را به سوي وضعيت سكولار سوق مي‌دهد. في‌الجمله، منظور اين است كه آنچه در فلسفه و منطق متعارف به آن تعقل گفته مي‌شود، كاملاً بيانگر تعقل مد نظر اسلام نيست، بلكه اسلام تعقل و حكمت را كاري سترگ مي‌داند كه براي آن شرايط مفصلي بر مي‌شمرد.به جنود و عقل و جهل امام مراجعه كنيد.
• بهره‌ي ۱۷۸. گذر زمان بر محكمات حکمت بي‌تأثير است و قايل شدن به نسبيت زماني و مكاني در زمينه محكمات، جامعه، روابط اجتماعي، و فرد را به سوي وضعيت سكولار سوق مي‌دهد.
• بهره‌ي ۱۷۹. آراء و عقايد مشكوك كه در صدق آنها استحكام نيست و كذبي در آنها مخلوط شده باشد يا نافع نباشد و يا از آن بيش، ضرري به دنبال داشته باشد، جامعه، روابط اجتماعي، و فرد را به سوي وضعيت سكولار سوق مي‌دهد.
• بهره‌ي ۱۸۰. عدم تعقل در دين و دستورات آن، جامعه، روابط اجتماعي، و فرد را به سوي وضعيت سكولار سوق مي‌دهد.
• بهره‌ي ۱۸۱. ايمان به وجود غيب قادر و متعال، اتكاء و توكل و سكينه و آرامش را به دنبال دارد. عدم اعتقاد به يك غيب نيرومند و قابل اتكاء و زوال نگاه متوكلانه به علل و اسباب جهان، جامعه، روابط اجتماعي، و فرد را به سوي وضعيت سكولار سوق مي‌دهد.
• بهره‌ي ۱۸۲. خودشيفتگي و محوريت بخشيدن به خودجداي از غيب قادر متعال، جامعه، روابط اجتماعي، و فرد را به سوي وضعيت سكولار سوق مي‌دهد.
• بهره‌ي ۱۸۳. ترس و واهمه از نيرويي غير از غيب قادر متعال، جامعه، روابط اجتماعي، و فرد را به سوي وضعيت سكولار سوق مي‌دهد.
• بهره‌ي ۱۸۴. غم از دست رفته‌ها و دلبستگي شديد به دارايي‌ها، جامعه، روابط اجتماعي، و فرد را به سوي وضعيت سكولار سوق مي‌دهد.
• بهره‌ي ۱۸۵. سستي در مقابل حوادث سخت و اندوه و خودكم‌بيني در مقابل دشمنان، جامعه، روابط اجتماعي، و فرد را به سوي وضعيت سكولار سوق مي‌دهد.

← صد و هشتاد و پنج رهنمود از مصحف شریف آموختیم.
← جمع‌بندی الگو، در شماره فرجامین آتی، شامل تقلیل این شمار رهنمود، به بیست و پنج عامل اساسی در تبیین وضعیت فردی و اجتماعی سکولار خواهد بود.
← این تحقیق، نمونه‌ای از تحقیق برای بازسازی علوم انسانی به سبک اسلامی بود.
← دولت خوانندگان منتقد مستدام.
مآخذ: ...
هوالعلیم

نوشتن نظر
Your Contact Details:
نظر:
<strong> <em> <span style="text-decoration:underline;"> <a target=' /> [quote] [code] <img />   
Security
کد آنتی اسپم نمایش داده شده در عکس را وارد کنید.