برداشت 
آزاد
• اقتصاد مدرن، بازاری را با تکیه بر استثمار نیازهای انسانی و انگیختن بی‌قراری و یأس بی‌پایان در او ایجاد می‌کند.
• نیازها، برانگیخته می‌شوند، اما برآورده نمی‌گردند. امیال و شهوات، صرفاً وابستگی روان‌شناختی به بار می‌آورند، جاه‌طلبی ول و رها شده است، و رقابت و بی‌عقلی بازار تقویت می‌شود.
• زندگی، خشن‌تر و دردناک‌تر می‌گردد.
• در همان زمان، زندگی، تهی و بی‌ارزش، و بدون اتصال به گذشته و آینده می‌گردد.
• نتیجه‌ی نهایی، سرخوردگی و پوچی است.
• این، یقیناً جنبه جامعه‌شناختی جهان پر درد و رنج شوپنهاوری است.
• دورکیم، ریشه بحران هستی‌شناختی شوپنهاور را در بحران اجتماعی مدرنیت می‌بیند.
• در اقتصاد بازار، هدف یا غایتی، جز ناخرسندی ابدی وجود ندارد.
• شاخص این جامعه، بی‌قانونی، بی‌نظمی و گسیختگی هنجارهای اجتماعی و نومیدی عمیق و بی‌پایان است.
• مع‌الوصف، این درست که زندگی اقتصادی امروزه این ویژگی‌ها را دارد، ولی دورکیم معتقد است که این وضع، نمی‌تواند تا ابد ادامه یابد. کارکردهای اجتماعی، بدون رویه‌های اخلاقی میسر نمی‌شوند.
• از سوی دیگر، چیزی جز رغبت و میل فردی باقی نمی‌ماند، و از آن‌جایی که امیال بی‌انتها، با ماهیت بی‌حد و حصر و ناپایدارشان وجود دارند، اگر چیزی آن‌ها را کنترل نکند، آن‌ها نمی‌توانند خودشان را مهار نمایند.
• سرمایه‌داری مدرن، یک اقتصاد بازاریِ رقابتی را در قالب خواسته‌های رو به فزونی، امیال بی‌پایان، و بحران‌های اقتصادی بی‌رحم ایجاد می‌کند. سرمایه‌داری، جهانی متخاصم، بدگمان و مملو از رنج انسان می‌سازد.
• جامعه‌شناسی، علمی است که در سنت ارسطویی، از آن با عنوان حکمت عملی یاد می‌شد، و می‌کوشد زمینه‌ای برای فهم اصول غایی اخلاق، مسؤولیت جمعی، و سعادت مشترک در ساحت‌های عمومی نظیر قانون، حکومت، تعلیم و تربیت و سازمان‌های حرفه‌ای کار فراهم آورد.
• دورکیم، به عنوان یک درمان اجتماعی، به این باور ارسطویی باز می‌گردد که نیازها، بایستی تحت کنترل علم و نظم اخلاقی تعدیل شده قرار گیرند؛ مقتضیست که با ایجاد یک آرمان اقتصادی جدید، محدودیت‌های تازه‌ای شکل بگیرند.
• محدودیت‌ها و آرمان‌های جدید، به آرامی و از طریق تسهیل تعلیم و تربیت تکامل می‌یابند. صورت‌های جدیدی از سازمان اجتماعی شکل می‌گیرند که معنایی تجدید یافته از مسؤولیت اجتماعی، فضیلت مدنی و مشارکت دموکراتیک را می‌پرورند.
• این مسأله، در آثار متأخر دورکیم در باب تعلیم و تربیت و سیاست شرح داده شده است که در ادامه این مطالب به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
مأخذ:...
