حامد دهخدا؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
● در زمانهای تغییرات بزرگ، مردم، به دنبال تصمیم گیریهای قاطع سیاستمداران هستند. معمولاً در شرایط اعمال تغییرات موفق، مردم، رهبر خود را به عنوان کسی که به قدر کافی به آن ها اهمیت میدهد، و در عین حال، مجبور است تصمیمات مهمی بگیرد، یا درگیر نحوی نرمش قهرمانانه شود، میبینند. به این شکل است که جوی از اطمینان و اعتماد میان سیاستمدار و مردم وجود دارد. اعتماد به رهبر در این شرایط، همچون چسبی عمل میکند که مردم را با هم متحد میکند و کارآیی جامعه در برخورد با تغییرات بزرگ را افزایش میدهد. اعتماد موجود میان مردم به نوعی امید به فرداهای بهتر را در افراد میپروراند، و به همین ترتیب، کنار آمدن با تغییرات را بسیار سادهتر میکنند.
● در یک جامعه دست خوش تغییر، مهمترین مشخصه توان جامعه در بیرون آمدن از باتلاق بی قراری که گرفتارش شده است، توان سیاستمداران جامعه در هدایت مردم تا ساحل آرامش است. تحقیقات، حاکی از آن هستند که نظرات مردم در مورد «توان و لیاقت سیاستمداران در هدایت تغییر»، حتی، مهم تر از ابعاد «خود تغییر» هستند، و بیشتر سرنوشت جامعه را تعیین میکنند.
● بر عکس، در جامعههایی با سیاست ضعیف و میان حال، مردم انتظار هیچ اتفاق مثبتی را ندارند. در شرایط عدم اطمینان، مردم یاد میگیرند که سیاستمداران، تنها به فکر خودشان یا حزب خود هستند. سیاست ضعیف به معنای نبود امید است، که اگر برای شرایط طولانی ادامه پیدا کند، جامعه را به حالتی از نا کارایی میرساند. جامعه باید با اثرات ناخوشایند تغییر کنار بیاید، ولی، باید مردمی را که کم میآورند و دیگر قادر به ادامه راه نیستند را هم تحمل کند، چرا که، آن ها دیگر هیچ امیدی به آینده ندارند، باورشان به احزاب را از دست دادهاند، و دیگر به توان سیاستمداران در پیش برد تغییر هم ایمان ندارند.
● خلاصه، مدیریت تغییر، یکی از مهارتهای اصلی سیاستمداران موفق است، و معمولاً ارزش سیاست کارآ و توانمند، در این موقعیتهاست که خود را نشان میدهد.
● سیاست جامعه دست خوش تغییر، در سه مقطع زمانی مشخص اهمیت حیاتی مییابد: این سه مقطع، «آماده شدن برای خیز تغییر»، «از میان باتلاق گذشتن» و «بعد از رسیدن» نام دارند.
░▒▓ آماده شدن برای خیز تغییر
● زمانی که در مورد آماده شدن برای خیز تغییرات صحبت میشود، منظور، آماده شدن برای تغییری است که ممکن است شامل هر اتفاقی باشد، و این دلهره آور است.
● سیاستمدار، برای پیشبرد صحیح فرآیند تغییر، باید عدم تعین ها را کاهش دهد. به عنوان یک سیاستمدار، شما باید اعتبار و تصمیم گیری کارآ را در جامعه جا بیندازید، تا به این ترتیب مردم به توان شما برای هدایت جامعه ایمان بیاورند. آماده شدن برای خیز تغییر، تنها بعد از این که مقصد مشخص شد، صورت میگیرد.
● آماده شدن برای خیز تغییر، به معنای ایجاد منابع لازم و ساختن شرایط سالم در جامعه هم هست. به عبارت دیگر، جامعه باید از جهات دیگر، شرایط کم عارضهای را داشته باشد، تا بتواند تغییر در یک جنبه را به سلامت از سر بگذراند. درست همانند انسانهای سالم که در کنار آمدن با بیماری ها، بسیار بهتر از افراد ناسالم عمل میکنند، جامعههای سالم هم بسیار بهتر میتوانند تغییرات را به پیش برند.
░▒▓ عبور از میان باتلاق
● منظور از زمان «عبور از میان باتلاق»، مدت میان اعلام تغییر تا زمان پیاده سازی تغییر است. سیاستمداران، در زمان «عبور از میان باتلاق»، نقش مهمی بر عهده دارند.
● در این زمان میانی، جامعه بی ثبات تر از همیشه است، و دچار سر در گمی، انحراف احتمالی از مسیر و پایین آمدن بهره وری است؛ این، زمانی است که احساسات مردم برانگیخته میشود، و همه، حسرت آرامشی که از دست رفته است را میخورند و امیدی به آینده ندارند.
● در این زمان، سیاستمداران کارآ، باید بر دو نکته، توأمان، تمرکز کنند: اولی، توجه به احساسات و سر در گمی مردم است که باید تشخیص داده شود، و دومی، کار کردن با مردم برای ساختن یک محیط متحول شده و کمک کردن به مردم برای دیدن جهت حرکت جامعه است.
● تأکید به توجه توأمان به هر دو نکته از آن روست که توجه صرف به احساسات میتواند به غلطیدن در گل و لای باتلاق بینجامد؛ به همین دلیل است که شروع به حرکت در مسیرهای جدید هم ضرورت دارد. توجه تنها به چشم انداز جدید هم ممکن است به شکل گیری این دیدگاه در مردم بینجامد که سیاستمداران جامعه، موجوداتی سرد، بی تفاوت و دور از دسترس هستند.
● یکی از نقاط کلیدی سیاست در مرحله «عبور از میان باتلاق»، فهم این نکته است که چه زمانی باید روی مدیریت احساسات مردم متمرکز شد، و چه وقت باید به ساختن و حرکت کردن به سمت آینده توجه کرد.
░▒▓ پس از رسیدن
● به تعبیری، میتوان گفت که شما هرگز نمیرسید؛ ولی، این جا ما در مورد زمانی صحبت میکنیم که بی ثباتی گسترده دوره اول تغییرات به پایان رسیده است. افراد، کمتر از گذشته احساساتی هستند و با ثبات تر شدهاند، و با سیاستمداری کارآ، در فازهای گذشته، مردم برای پذیرش جهتهای جدید و روشهای تازه انجام دادن کارها آمادهتر شدهاند. این زمان، بهترین فرصت برای نهایی کردن تغییرات جدید است.
● یکی از نکات ضروری در این مرحله، این است که سیاستمداران به مردم یادآور شوند که صبر و حوصله آن ها تا کنون چه ثمراتی داشته است؛ بهتر شدن کیفیت و امنیت زندگی و حل مشکلات، و بهبود اوضاع در مقایسه با سایر جوامع، و بالاخره چشم انداز و سمت گیری جامعه به آینده بهتر.
● اگر چه چشم انداز جدید جامعه ممکن است هم زمان با عبور از میان باتلاق شکل گرفته باشد، اکنون، زمان مناسب برای کامل کردن تغییر و اطمینان یافتن از این نکته است که افراد به خوبی تغییر را درک کردهاند و نقش جدید خود در جامعه را پذیرفتهاند (توأم با اقتباسهای آزاد از رابرت باکال).
● ادامه این مباحث را در همین پاورقیها دنبال کنید...
مأخذ:رسالت
هو العلیم