برداشت
آزاد از آریاادیب؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر
▬ «حقه بازی» در معنی مجازی یعنی، تردستی و شعبده بازی و «حقه باز» کسی است که تردست و فریب کار باشد.
▬ حقه، ظرف کوچک و گردی است که در گذشته بیشتر از چوب یا عاج ساخته می‌شد، و مسافران، جواهرات خود را که طی سفر مورد استفاده قرار می‌دادند، در آن می‌نهادند.
▬ عباس پرویز در کتاب «تاریخ دیالمه و غزنویان» می‌نویسد: «چه این استفاده را هم داشت که تردستان و شعبده بازان در بساط معرکه‌گیری خود چیزی را زیر آن می‌نهادند و چون حقه را بر می‌داشتند از آن چیز، خبری نبود، یا چیز دیگری از درون حقه بیرون می‌آوردند».
▬ دکتر محمد علی احسانی طباطبایی در کتاب «خرقه‌ی درویش»، می‌افزاید: «یکی دیگر از تردستی‌های این معرکه گیران آن بود که طاسی را درون حقه می‌گذاشتند و طوری حقه را تکان می‌دادند و با آن بازی می‌کردند که وقتی طاس درون آن را به روی زمین می‌انداختند، طاس با شماره‌ای که آنان می‌خواستند بر زمین می‌نشست. در آن زمان، مردم این تردستان را به دلیل این گونه بازی‌ها که با حقه می‌کردند «بازیگران باحقه» یا «حقه‌بازان» می‌نامیدند، و این لفظ، کم کم به معنی طراری و شارلاتانی برای افراد فریب‌کار مصطلح شده است».
مآخذ:...
هو العلیم
