فیلوجامعه‌شناسی

تأمل‌درحکمت‌فرهنگ‌عامه: ”بُـل گرفتن“

فرستادن به ایمیل چاپ

برداشت آزاد از آریاادیب؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر


▬    این اصطلاح را هنگامی که چیزی به رایگان یا با کوشش اندکی به دست آید و هم‌چنین، برای بهره بردن از فرصت‌های مناسب و مغتنم به کار می‌برند.
▬    بل گرفتن، از اصطلاحات بازی الک‌دولک است، که از بازی‌های سنتی بسیار دیرین و کهن ایران است، و اکنون نیز در روستاهایی که فضای باز و زمین‌های وسیع دارند، بازی می‌شود.
▬    این بازی، از دو چوب کوتاه و بلند، و دو تکه سنگ، که با فاصله‌ی ده / دوازده سانتیمتر از یکدیگر روی زمین نهاده می‌شوند تشکیل می‌شود. چوب کوتاه را الک و چوب بلند را دولک می‌نامند.
▬    در آغاز بازی، دو دسته که یکی را مهاجم و دیگری مدافع می‌نامند، تشکیل می‌گردد که رو به روی یکدیگر قرار می‌گیرند.
▬    یکی از بازی کنان دسته‌ی مهاجم که بازی را آغاز می‌کند، سر دولک را زیر الک که روی دو سنگ قرار گرفته است، می‌گذارد و آن را به هوا پرتاب می‌کند، و با پایین آمدن آن با دولک هر چه محکم‌تر، به آن می‌زند، و به سوی دسته‌ی مدافع می‌فرستد.
▬    اگر الک به زمین بیفتد، یکی از مدافعان آن را برداشته و آن را به سوی دولک که پس از زدن ضربه روی دو سنگ نهاده می‌شود پرتاب می‌کند تا به آن بخورد. اگر الک به دولک بخورد، آن بازی کن دسته‌ی مهاجم که ضربه را زده است، کشته شده است، و باید از بازی بیرون رود؛ و اگر الک به دولک نخورد، بازیکن پرتاب‌کننده خود کشته شده و باید از بازی بیرون رود.
▬    هنگامی که همه‌ی بازیکنان دسته‌ی مهاجم کشته بشوند، جای دو دسته با هم عوض می‌شود و مدافعان جای مهاجمان را می‌گیرند و بازی از نو آغاز می‌شود.
▬    به‌ترین حالت برای بازی‌کنان دسته‌ی مدافع آن است که پیش از آن که الکی که به سوی آن‌ها پرتاب شده است، به زمین بخورد، آن را در هوا بگیرند که اگر چون این شود، همه‌ی بازی کنان دسته‌ی مهاجم به یک باره کشته شده و دو دسته، بی‌درنگ جای خود را با یکدیگر عوض می‌کنند، و بازی از نو آغاز می‌شود.
▬    در هوا گرفتن الک را که بازی را یکسره به سود دسته‌ی مدافع پایان می‌دهد، در این بازی «بل گرفتن» می‌نامند که از نظر اهمیت آن رفته رفته از محدوده‌ی این بازی بیرون آمده و در میان مردم معنی مجازی و استعاره‌ای یافته است.
مآخذ:...
هو العلیم

نوشتن نظر
Your Contact Details:
نظر:
<strong> <em> <span style="text-decoration:underline;"> <a target=' /> [quote] [code] <img />   
Security
کد آنتی اسپم نمایش داده شده در عکس را وارد کنید.