برداشت آزاد از آریاادیب؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
▬ این اصطلاح را برای کسی به کار میبرند که پس از مدتی دراز، از محل خود خارج شده و خود را نشان دهد.
▬ خشکی و کم آبی و نیز وضعیت کوهستانی و شیب مناسب اغلب اراضی فلات ایران موجب آن گردید که ایرانیان از دست کم ده سده پیش از میلاد مسیح، با حفر قناتها و استفاده از آبهای زیر زمینی بخش بزرگی از بیابانهای بیآب و علف کشور را به مزارع و باغات سرسبز و خرم مبدل سازند.
▬ پادشاهان هخامنشی، اشکانی و ساسانی مردم را به کشاورزی و آباد کردن اراضی تشویق فراوان میکردند و فن قنات کنی را در سراسر کشورهایی که فتح میکردند نیز رایج میساختند.
▬ پس از آن که قنات را برای بهره برداری آماده میکردند برای آزمایش ِ جریان آب در آن، در مبدأ آن، یعنی، در چاه مادر، مقداری کاه روی آب میریختند و با دیدن این کاهها در مظهر قنات، یعنی، در محل خروج آب از قنات، میزان سرعت آب و حسن جریان آب را میسنجیدند. واژهی «کاریز» نیز که در واقع، «کاه ریز» است از همین جا آمده است.
▬ در آن هنگام که آب قنات به مظهر قنات میرسید و از زمین خارج میشد، میگفتند که آب آفتابی شده است، یعنی، از تاریکی خارج شده و به آفتاب و روشنایی رسیده است.
▬ این عبارت، اکنون، مجازاً برای کسانی که پس از مدتها از انزوا خارج شده و خود را نشان میدهند به کار میرود.
مآخذ:...
هو العلیم