برداشت آزاد از آنتونی آربلاستر؛ ایدهای برای تأمل بیشتر
▬ عقل مدرن، دو معنی کلی دارد که هر دو، در اندیشهی لیبرال تناقضات عمیق به بار میآورد:
• معنی محدودتر و دقیقتر آن، عقل را توانایی منطقی اندیشیدن و محاسبه و استنتاج، تعریف میکند.
• مفهوم گستردهتر آن مدعی وسیعتر بودن و مثبتتر بودن است.
▬ مفهوم نخست، به هدفها، کاری ندارد و فقط به وسایل میپردازند. از زاویه معنای دیگر، فقط برخی مقاصد فرد و جامعه شایستگی آن را دارند که عقلانی نامیده شوند.
▬ خب، ابتدا، این دو مفهوم عقل برای انقلابیون لیبرال، شورانگیز بود. در واقع، عقل، نیروی مخرب عظیمی برای نابود کردن دین و سنت آزاد میکرد. عقل مدرن، غالباً با سنت، رسم و تعصب در تضاد قرار میگیرد. انسان کاملاً عاقل، به اعتماد و اقتدار دل نمیبندد. او شخصاً به کنه اشیاء میاندیشد و به داوری خاص خود مینشیند.
▬ ولی در ادامه، راه عقل مدرن، به تولید دگمهای جدیدی انجامید که خود، مانعی بر سر راه لیبرالیسم شد و میشود.
▬ در واقع، علم، برداشتهای مجامع علمی و دانشمندان، ضوابط و سنتهای دست و پاگیر انجمنهای علمی، و... موانع جدیدی برای آزادی مردم ساخت.
▬ وجه متناقض اصلاحطلبی غرب، و همین طور اصلاحطلب غربگرا، خود را در این نشان میدهد که آنها در مقابل دین یا سنت، از رهایی مردم دفاع میکنند، ولی، فعالانه، خواهان سرکوب حتی خشونتبار خواست مردم در مقابل روشنفکری اصلاحطلب هستند.
مآخذ:...
هو العلیم