برداشت آزاد از محمود متوسلی؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
▬ اقتصاددانان کلاسیک توسعه اقتصادی را مسابقهای بین پیشرفت فنّاوری و افزایش جمعیت دانسته، نهایت این مسابقه را سکون اقتصادی پیشبینی میکنند. مدل کلاسیکها را با ارائه چند فرض تحلیل میکنیم.
▬ تابع تولید. محصول کل تابعی از میزان جمعیت یا نیروی کار، ذخیره سرمایه، عرضه زمین و منابع شناخته شده و سطح تکنیک است. درک تمامی اقتصاددانان کلاسیک از تابع تولید، تابع خطی و همگن بوده است.
▬ اثر انباشت سرمایه بر پیشرفت فنّاوری. کلاسیکها معتقد بودند همیشه امکان ظهور تکنیکهای برتر و کالاهای جدید وجود دارد، اما این امکان با جریان سرمایه برای سرمایهگذاریهای جدید محدود میشود. برای استفاده از امکانات تکنولوژیک جدیدتر باید پسانداز جدیدی در جامعه شکل گیرد و پساندازی معادل جبران استهلاک سرمایه کفایت نمیکند. فنّاوری متغیری مستقل نیست بلکه وابسته به میزان سرمایهگذاری است.
▬ تبعیت سرمایهگذاری از میزان سود. بنا به عقیده تمامی اقتصاددانان کلاسیک، سود انگیزه اصلی سرمایهگذاری است. سود یا بازده نسبت به میزان ثابتی از عوامل تولید (زمین و سرمایه) است.
▬ وابستگی سود به عرضه نیروی کار و سطح تکنیک. بر اساس نظریه کلاسیکها سود به عوامل زیادی بستگی دارد، ولی مهمترین عواملی که در یک معادله ساده میتوان آنها را تعیینکننده دانست، عرضه نیروی کار و سطح تکنیک است. با افزایش نیروی کار، تولید نهایی در کشاورزی (با فرض ثابت بودن مقدار زمین) کاهش مییابد. البته پیشرفت فنّاوری این مبارزه را به تأخیر میاندازد.
▬ تبعیت میزان جمعیت (نیروی کار) از وجوه دستمزدها. عقیده مردمی کلاسیکها بر این بود که رشد جمعیت بستگی دارد به اینکه چه مقدار پول برای پرداخت دستمزدها موجود است. عامل تعیینکننده عرضه نیروی کار فقط میزان دستمزدی است که به کارگران پرداخت میشود.
▬ وابستگی سطح دستمزدها به میزان سرمایهگذاری. اغلب کلاسیکها معتقد بودند که پساندازها به طور خودکار راه خود را به سوی سرمایهگذاری باز میکنند. بنابراین دستمزدها فقط با افزایش در پسانداز و سرمایهگذرای (خالص پسانداز) افزایش مییابند.
▬ محصول کل برابر با مجموع دستمزدها و سود تعریف میشود. ارزش تولید ملی برابر است با مجموع پرداختهایی که به نیروی کار و سایر عوامل پرداخت شده است.
▬ جریان چرخشی یا دورانی، به طور کامل قابل مشاهده است. این سیکل میتواند همچنان ادامه یابد؛ به طوری که کاهش در سود موجب کاهش در سرمایهگذرای شده، امکان بهبود فنّاوری را تضعیف میکند و در نتیجه وجوه دستمزدی کاهش یابد و جمعیت کنترل شود.
▬ مطابق با نظر کلاسیکها، در کشوری با اقتصاد پیشرفته، بازده نزولی نسبت به زمین، افزایش هزینه نیروی کار را موجب میشود و این افزایش هزینه، اثر پیشرفت فنّاوری را خنثی مینماید؛ و در نتیجه، رشد جمعیت متوقف و در نهایت توسعه سرمایهداری با سکون روبهرو میشود.
▬ مالتوس هشدار میدهد که توسعه اقتصادی به طور خودکار و طبیعی صورت نمیگیرد، بلکه رشد جمعیت به عنوان مهمترین عامل، کافی است که فرایند کلی توسعه را متوقف نماید.
▬ آدام اسمیت، سکون را به زمانی اطلاق میکند که ثروت به حد بسیار بالایی برسد، و اشتغال کاهش یافته، یا محدود گردد. در نظر ریکاردو و میل، سکون اقتصادی زمانی فرا میرسد که تولید ناخالص ملی در سطح اشتغال کامل به حداکثر مقدار خود برسد. نهایت اینکه، سکون اقتصادی موجب توقف رشد جمعیت میشود؛ اما کاهش در انباشت سرمایه ممکن است در زمانی بسیار جلوتر از زمان اوج رشد جمعیت صورت گیرد. هیگینز معتقد است تحلیل «میل» از وقوع سکون اقتصادی در انگلستان، بسیار دقیق و مدبرانه بوده است. تنها اشتباه میل این بود که منافع حاصل از دنیای جدید و سرمایهگذاریهای انگلستان را دست کم گرفته بود.
▬ برای کشورهای پیشرفته، رشد مستمر ممکن است با گسترش هماهنگ مصرف سرمایهگذاری و پسانداز واقعی تحقق یابد.
مآخذ:...
هو العلیم